مکانیابی سایت های مناسب تغذیه مصنوعی منابع آب زیرزمینی و مناطق پخش سیلاب با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) (مطالعه موردی: شهرستان سبزوار)

تأمین نیاز آبی بیشتر گیاهان زراعی در مناطق خشک تنها از طریق آبیاری میسر است چه کمبود بارش، بالا بودن تبخیر و توزیع نامناسب بارندگی کشت دیم آنها را از نظر اقتصادی غیر قابل توجیه می نماید، از طرفی جریان رودهای دائمی که بتواند نیاز آبی را در بخش های مختلف مصرف در این گونه مناطق تأمین نماید، کافی نبوده و بایستی کمبودها از محل های دیگر از جمله منابع زیرزمینی جبران شوند. در مناطق خشک و نیمه خشک توزیع زمانی و مکانی نامنظم بارندگی و فقر پوشش گیاهی باعث شده تا نعمت حیات بخش نزولات جوّی به بلای طبیعی تبدیل شده و به صورت سیل همراه با خسارت، از دسترس خارج شود.در این مناطق یکی از راه های جلوگیری از تخریب اراضی استفاده از سیلاب برای تغذیه مصنوعی سفره های آب زیرزمینی می باشد. در تحقیق حاضر در شهرستان سبزوار، ابتدا نقشه های (شیب، خاک، کاربری اراضی، همباران) منطقه مورد نظر تهیه گردید، سپس با انطباق لایه های اطلاعاتی با کمک gis، مکان های مناسب برای تغذیه مصنوعی آب های زیرزمینی استخراج گردید. سپس برای تعیین محل های مناسب پخش سیلاب با استفاده از نقشه زمین شناسی شهرستان و تصاویر ماهواره ای، نقشه پراکنش آبرفت های کواترنری در سطح شهرستان در محیط gis استخراج شد. براساس نتایج بدست آمده از این روش از کل مساحت شهرستان (20502کیلومترمربع) حدود 96/3279 کیلومترمربع (16 درصد) مناسب برای طرح های تغذیه مصنوعی و حدود 76/6017 کیلومترمربع یعنی حدود 4/29 درصد سطح شهرستان مناسب برای اجرای پروژه های پخش سیلاب می باشد.  در نهایت از تلفیق دو نقشه حاصل، مکان های مناسب برای تغذیه مصنوعی وپخش سیلاب در این شهرستان حدود 56/1591 کیلومترمربع( 76/7 درصد) برآورد شد.